Autor Wątek: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna  (Przeczytany 15567 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« dnia: Sierpień 30, 2013, »
Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna (WTA) Międzynarodowej Rady Archiwalnej

Prof. Luciana Duranti zaproponowała mi współpracę przy projekcie Międzynarodowej Rady Archiwalnej (MRA) zatytułowanym Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna (International Council on Archives - Multilingual Archival Terminology - MAT). Stworzyłem zatem stronkę internetową zawierającą podstawowe informacje o tym projekcie.

Zapraszam do odwiedzin: https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/wta---wielojezyczna-terminologia-archiwalna

Mam nadzieję, że z czasem zbierze się większa grupka archiwistów i wspólnie popracujemy nad polską terminologią archiwalną. Oryginalny projekt prowadzony jest po angielsku, lecz do tworzenia jego polskiej partii nie potrzeba znajomości obcych języków (choć oczywiście znajomość takowych nie przeszkadza :)). Dla ułatwienia prac zamieściłem zatem pod powyższym adresem najważniejsze informacje po polsku. Mam nadzieję, że niebawem będzie można to samo zrobić na oryginalnej stronie MRA zawierającej polską bazę danych.

Z punktu widzenia leksykografii terminologicznej można wydzielić słowniki normatywne i rejestracyjne. Pierwsze (tak jak ?Polski słownik archiwalny?) gromadzą słownictwo z danej dziedziny wiedzy wraz z ustaleniem poprawności tego słownictwa na podstawie norm terminologicznych, natomiast drugie rejestrują dla celów informacyjnych słownictwo funkcjonujące w określonym zakresie. Projekt prof. Duranti zawiera słownictwo drugiego typu i gromadzi cytaty z wiarygodnych źródeł ukazujące jak terminy archiwalne funkcjonują w praktyce dnia codziennego. Rezultat takich prac będzie stanowił doskonałą podstawę do opracowania w przyszłości słownika normatywnego polskiej terminologii archiwalnej.

Istniejącą obecnie partię polską bazy danych MRA opracował w roku 2012 dr Roland Kiper z Uniwersytetu Wrocławskiego, jako część większego projektu typu wiki. O swych pracach, w szerszym kontekście, dr Kiper mówił podczas ostatniego zjazdu archiwistów we Wrocławiu. Materiały te niebawem powinny ukazać się drukiem.

Aktualnie w bazie znajduje się 278 polskich terminów. Ja sporządziłem bazę zawierająca wszystkie 564 terminy i definicje z pierwszego wydania ?Polskiego słownika archiwalnego? z 1952 roku (oraz dużą część z drugiego). Zatem niebawem będzie można znacznie poszerzyć naszą bazę. Tymczasem terminy te umieszczę na przywołanej powyżej stronie.

Prof. Duranti podróżuje obecnie po Europie i do Kanady wraca na początku września. Umówiliśmy się na rozmowę po jej powrocie i wtedy podam więcej szczegółów. Sądzę jednak, że już teraz możemy zastanawiać się wspólnie nad rozwojem i kształtem części polskiej.

Najważniejsze linki do oryginalnego projektu:

ICA Multilingual Archival Terminology = ICA MAT [MRA Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna = MRA WTA], dostęp: 2013-08-30 http://icarchives.webbler.co.uk/14282/ica-multilingual-archival-terminology/ica-multilingual-archival-terminology.html

Część polska projektu, czyli słownik polskiej terminologii archiwalnej, dostęp: 2013-08-30 http://www.ciscra.org/mat/termdb/termlist/l/Polish

Zapraszam do odwiedzania strony, a osoby bardziej aktywne do współpracy. Mieszkam w Wiedniu, zatem będzie to głównie współpraca wirtualna, tym niemniej jestem przekonany, że we współczesnym świecie nie powinno to stanowić przeszkody.

W razie pytań i wątpliwości proszę pisać na mój prywatny adres: leszek.pudlowski@gmail.com.

Serdecznie pozdrawiam,

Leszek Pudłowski

Offline Rafał Rufus Magryś

  • Administrator
  • st. kustosz(ka)
  • *****
  • Wiadomości: 1503
  • Płeć: Mężczyzna
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #1 dnia: Sierpień 31, 2013, »
Może to jest kierunek - na nowy słownik archiwalny się chyba nie doczekamy...
Rafał "Rufus" Magryś
...patience is a virtue...

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #2 dnia: Sierpień 31, 2013, »
Pańska odpowiedź jest jak smaczna potrawa chińska - słodko-kwaśna. Pesymistyczna, ale jednak z nutą nadziei...

Ja wierzę w crowdsourcing i mam nadzieję, że zbierze się grupa archiwistów, którzy zechcą poświęcić część swojego czasu na pracę nad polskim słownikiem terminologii archiwalnej, a z czasem - kto wie - może nawet nad encyklopedią archiwalną. Nie przypuszczam, żeby ten ?tłum? był nazbyt liczny, ale nawet niewielka grupa ludzi z pasją może wiele zdziałać.

W ciągu jednego (weekendowego!) dnia są już zgłoszenia (szczególnie aktywny jest Szczecin). Dlatego ze słodką nadzieją patrzę w przyszłość.

Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski

Offline Rafał Rufus Magryś

  • Administrator
  • st. kustosz(ka)
  • *****
  • Wiadomości: 1503
  • Płeć: Mężczyzna
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #3 dnia: Sierpień 31, 2013, »
Niestety  przemawia za takim "smakiem" cała historia  --> http://www.ifar.pl/index.php/topic,1144.0.html - o terminologii wiele się mówi i nic z tego nie wynikało...
A optymizm - bo ja również wierzę w crowdsourcing :)...

Pozdrawiam,
Rafał "Rufus" Magryś
...patience is a virtue...

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #4 dnia: Wrzesień 12, 2013, »
Rzeczywiście, sporo czasu upłynęło od wiosny 2008... A może nawet ten czas należałoby liczyć od wcześniejszej daty, bo jakieś inicjatywy były i wcześniej. Wiedeń daleko, więc niewiele tu dociera, ale wiem, że bodajże pan Stanisław Flis kierował zespołem słownikowym [Staszku, czy pozostały z tej pracy jakieś materiały?].

Także ja, podczas pobytu w Budapeszcie - w uzgodnieniu z panią Dyr. Darią Nałęcz - niemal w całości przetłumaczyłem angielską część słownika MRA (Dictionary on Archival Terminology) z myślą o publikacji. Niestety okazało się, że ze względu na prawa autorskie NDAP nie może opublikować tłumaczenia. Wiem od archiwistów z MRA, że z tego samego powodu powodu nie był możliwy druk trzeciego wydania tegoż słownika (i do dzisiaj korzystamy z półlegalnej wersji zamieszczonej przez Angelikę Menne-Haritz (http://www.staff.uni-marburg.de/~mennehar/datiii/intro.htm).

Nota bene, brulionowe tłumaczenie słownika MRA z 2001 roku mam do dzisiaj i mogę przesłać kopię osobom zainteresowanym.

Nasz optymizm w poprzednim poście, co do crowdsourcingu był może nieco na wyrost. Jeszcze nie widzę tego tłumu. Do dzisiaj mamy cztery osoby chętne do współpracy. Ale i tak patrzę w przyszłość z optymizmem, gdyż jest to cztery razy więcej niż na początku.

Jeśli ktoś jeszcze będzie chętny to bardzo proszę o kontakt (leszek.pudlowski@gmail.com).

Nie chcę mieszać różnych treści, zatem w kolejnym poście opiszę postępy projektu po rozmowie z prof. Duranti.

Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski

Offline Hanna Staszewska

  • Moderator
  • st. kustosz(ka)
  • *****
  • Wiadomości: 1744
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #5 dnia: Wrzesień 13, 2013, »
Rzeczywiście, sporo czasu upłynęło od wiosny 2008... A może nawet ten czas należałoby liczyć od wcześniejszej daty, bo jakieś inicjatywy były i wcześniej. Wiedeń daleko, więc niewiele tu dociera, ale wiem, że bodajże pan Stanisław Flis kierował zespołem słownikowym

Sprawa tego zespołu, którym kierował S. Flis, wraca co jakiś czas, pamiętam, jak S. Flis na Konfrontacjach w Toruniu kilka lat temu wyjaśniał, że wszystkie materiały zespołu zostały przekazane do NDAP.
A w sprawozdaniach NDAP publikowanych na stronie archiwa.gov.pl można znaleźć szczątkowe dane na temat prac tego zespołu: powołany 21 marca 2002 r. , jego zadaniem była analiza polskiej i międzynarodowej terminologii archiwalnej oraz przygotowanie jej słownika. Do końca 2005 r. opracowano ponad 300 definicji i (cyt.): ?przygotowano wstępną wersję słownika, który po konsultacjach i recenzjach zostanie skierowany do druku? . W 2006 r. zespół kontynuował prace, w następnych sprawozdaniach już się nie pojawia.

Faktycznie, byłoby dobrze zapoznać się z wynikami prac zespołu, może mogłyby się przydać.


Offline Anna Sobczak

  • starszy(a) archiwista(ka)
  • ****
  • Wiadomości: 460
    • LinkedIn
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #6 dnia: Wrzesień 13, 2013, »
Haniu masz rację, że warto najpierw posprawdzać inne projekty i dopiero usiąść do pracy nad nowym. Może dzięki temu zaoszczędzi się trochę pracy.
Pozdrawiam,
Anna Sobczak

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #7 dnia: Wrzesień 14, 2013, »
To świetna wiadomość. Znaczy ona, że w NDAP są przynajmniej dwie różne, brulionowe wersje słownika (NAC i zespołu p. Stanisława Flisa). Ale po kolei, najpierw prof. Duranti, potem moje przemyślenia na temat WTA i ?Polskiego słownika archiwalnego?.

Prof. Luciana Duranti jest bardzo zajęta początkami nowego roku w University of British Columbia, ale nie przeszkadza jej to koordynować prac nad WTA (zob. dyskusja na Linkedin: http://www.linkedin.com/groupItem?view=&gid=76812&type=member&item=262958894&qid=1a062e0e-ee9f-41ad-a80c-8f483750e370&trk=groups_items_see_more-0-b-ttl).

Do projektu dołączają reprezentanci kolejnych krajów (Indie, Korea), a prof. Duranti prowadzi ich listę. Według ustnej informacji projekt ruszy jak tylko będzie gotowy system rejestracji. Informatycy zakończą swe prace zapewne pod koniec września. Wtedy baza danych zostanie otwarta i będzie można wprowadzać informacje. Niestety nie będzie można robić tego hurtem, lecz każde hasło będzie musiało być wprowadzone oddzielnie...

Projekt WTA jest dużym projektem międzynarodowym przy MRA, głównej organizacji zrzeszającej archiwistów z całego świata i dlatego sądzę, że dobrze że Polska jest tam reprezentowana. Prekursorem i twórcą partii polskiej jest pan Roland Kipper. Warto, aby projekt nadal się rozwijał. Ja włączam się w to przedsięwzięcie z myślą o ?Polskim słowniku archiwalnym?. Jak pisałem wcześniej, projekt prof. Duranti to słownik rejestracyjny, a nie normatywny. Sądzę zatem, że jest to znakomita okazja do zebrania bogatej podstawy źródłowej do przyszłego ?Słownika terminologii archiwalnej?. Podobną drogą poszli członkowie Stowarzyszenia Archiwistów Amerykańskich i maja dzisiaj bardzo dobry Glossary of Archival and Records Terminology (http://www2.archivists.org/glossary). Uważam, że tylko poprzez analizę wielu konkretnych przykładów użycia terminów archiwalnych będzie można podjąć próbę nazwania i zdefiniowania nowych pojęć występujących we współczesnej archiwistyce, czy mówiąc szerzej - w holistycznym zarządzaniu dokumentacją (tą bieżącą, doczesną, ale także i tą archiwalną). Nieco literatury i linków mówiących o metodologii terminologicznej umieściłem na stronie: https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/wta---wielojezyczna-terminologia-archiwalna. Proszę o uzupełnienia.

Najlepszym przykładem problemów terminologicznych z neologizmami może być nazwa funkcji, którą archiwiści od lat wykonują na przedpolu archiwalnym, a którą teraz próbujemy nazwać tłumacząc wprowadzony przez amerykańskich archiwistów termin ?records management?. Jeszcze trudniej z osobą sprawującą tę funkcję. Dyskutowaliśmy o tym z zjeździe we Wrocławiu. I zapewne jeszcze nie raz podyskutujemy...

Wierzę, że zebranie w jednej bazie danych informacji o konkretnych przykładów użycia terminów archiwalnych przybliży nas do przygotowania przyszłego ?Słownika terminologii archiwalnej?. Z pewnością nie jest to praca szybka i nie dla jednej osoby, ale chciałbym abyśmy spełnili rolę ?katalizatora?, który proces ten wspomoże. Mamy w Polsce wybitnych translatorów-terminologów i mam nadzieję, że oni również włączą się w ten projekt.

Myślę, że nie musimy czekać do końca września. Po konsultacji z ochotnikami napiszę co będziemy robili dalej.

Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski

P.S.
Czy ktoś z Państwa mógłby pomóc mi skontaktować się z panem Rolandem Kipperem z Uniwersytetu Wrocławskiego? Spotkaliśmy się we Wrocławiu na zjeździe archiwistów, ale gdzieś zagubiłem jego adres. Zostawiłem wiadomość na stronie Wiki prowadzonej przez pana Kippera, ale nie mam odpowiedzi. Prosiłbym o przesłanie numeru telefonu lub adresu mailowego na mój prywatny adres: leszek.pudlowski@gmail.com.

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #8 dnia: Październik 09, 2013, »
Na stronie WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna? (https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/wta---wielojezyczna-terminologia-archiwalna) pisałem, że jeśli prace kanadyjskich informatyków nie napotkają przeszkód to projekt zacznie się na początku października. Jak widać, koledzy zza oceanu mają jednak problemy, bo projekt jeszcze nie ruszył. Nie znaczy to, że u nas nic się nie dzieje.

Poszerza się grono osób zainteresowanych udziałem w projekcie. Już dzisiaj wstępny skład zespołu wygląda obiecująco i obejmuje profesorów, pracowników i studentów uniwersytetów kształcących archiwistów (Lublin, Szczecin, Toruń, niebawem zapewne dołączy Poznań), dyrektorów i pracowników archiwów państwowych, specjalistycznych, kościelnych i międzynarodowych (AGAD, NAC, IPN, Archidiecezja Warszawska, Archiwum Rady Europy w Brukseli, ONZ MAEA w Wiedniu) oraz specjalistów w dziedzinie terminologii (Instytut Bibliograficzny Biblioteki Narodowej, oraz Dział Koordynacji Terminologicznej Rady Unii Europejskiej w Brukseli). Nawiązaliśmy kontakt z Radą Języka Polskiego i będziemy zabiegali o to, aby przyszły Słownik uzyskał oficjalną rekomendacje Rady. Trwają rozmowy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych i Stowarzyszeniem Archiwistów Polskich (choć ze względu na charakter tych instytucji nie są to procesy szybkie).

Mamy już w formie elektronicznej podstawę wszelkich archiwalnych działań terminologicznych, czyli pierwsze i drugie wydanie Polskiego słownika archiwalnego. Oba pliki przesłałem do NDAP z propozycją zamieszczenia na oficjalnej stronie Dyrekcji. Inicjatywa spotkała się z pozytywnym przyjęciem. Wydanie pierwsze umieściłem na stronie WTA (https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/zrodla-terminologii/polski-slownik-archiwalny-1953). Skanowanie i OCR wydania drugiego przeprowadził w sposób bardzo rzetelny p. Dawid Żądłowski.

Wszystkie informacje zamieszczam tymczasowo na mojej prywatnej stronie, lecz docelowo projekt ?Słownika terminologii archiwalnej? powinien znaleźć się na jakiejś oficjalnej, instytucjonalnej stronie. Sprawę tę będzie zapewne rozpatrywał Zarząd SAP podczas swego listopadowego posiedzenia.

Zachęcam do współpracy wszystkie chętne osoby, profesjonalistów i amatorów, profesorów i studentów, archiwistów i językoznawców, każdego komu bliskie są sprawy polskiej archiwistyki.

Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski
(leszek.pudlowski@gmail.com)

P.S.
Bardzo dziękuje za pomoc, udało mi się skontaktować z panem Rolandem Kiperem.

Offline Rafał Rufus Magryś

  • Administrator
  • st. kustosz(ka)
  • *****
  • Wiadomości: 1503
  • Płeć: Mężczyzna
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #9 dnia: Październik 11, 2013, »
Witam,

Skoro był to wspominane - proponuję zwrócić się do NDAP o przekazanie materiałów jakie opracował NAC w kontekście słownika terminologii związanej głównie z archiwistyką cyfrową - wg mnie posunie to znacząco prace do przodu.
Co do umieszczenia na stronie - chętnie zrobię podstronę na IFAR - też się on wpisuje w opis strony jako  "oficjalnej, instytucjonalnej" - z pewnością będzie też dużo szybciej niż na SAP (może być to jutro :)...)

Pozdrawiam,

Rafał M.,
Rafał "Rufus" Magryś
...patience is a virtue...

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #10 dnia: Październik 11, 2013, »
Witam,
Serdecznie dziękuję za propozycję! Jutro zatem przenosimy się do IFARu. W końcu ?tutaj wszystko się zaczęło?... Rano mam różne spotkania, ale od 13:30 możemy przenosić.

Nie znaczy to oczywiście, że zrywamy z SAPem. Jedynie czekamy i gdy zapadną w listopadzie decyzje Zarządu to będziemy kontynuować prace ze zdwojoną energią. Za to już wkrótce na stronie SAP powinien ukazać się apel o wspieranie działań WTA (tekst został już przesłany, zatem niebawem powinien zostać opublikowany :)).

Co do NAC, to obawiam się, że nawet przy całej życzliwości p. dyrektora Woźniaka (w końcu członka-założyciela WTA) nie będzie to takie proste i szybkie. Wierzę jednak, że po spełnieniu wszystkich należnych wymogów formalnych współpraca będzie się bujnie rozwijała.

Miło będzie mi się zasypiało z tak interesującą perspektywą...
Raz jeszcze dziękuję i serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #11 dnia: Październik 11, 2013, »
Mamy zielone światło
Z przyjemnością informuję, że rozmawiałem dzisiaj z Dyr. Andrzejem Biernatem, który poinformował mnie, że mamy poparcie Naczelnego Dyrektora prof. Władysława Stępniaka, który mówi, że nasz projekt ma zielone światło.

Ponadto crowdsourcing zdaje egzamin. Dołączyły do nas kolejne dwie osoby, których wiedza i doświadczenie mogą w znacznym stopniu wesprzeć projekt. Pierwszą osobą, której na łamach IFAR-u przedstawiać nie trzeba, jest Pan Minister, który - jak wiemy - dziś w nocy zaproponował internetową gościnę projektowi WTA. Jeszcze dzisiaj (znów, nocne Polaków rozmowy) będziemy omawiali szczegóły przeprowadzki.

Drugą, nową osobą, jest p. Monika Płuciennik, kustosz Archiwum Państwowego w Gdańsku. Pani Monika przygotowuje dysertację o polskim słownictwie archiwalnym, a ponadto brała udział w pracach Komisji Słownikowej p. Stanisława Flisa. Zgromadziła ogromny materiał źródłowy i praktyczne doświadczenie, które będą bezcenne w pracach WTA. Ma też inne wspaniałe osiągnięcie - syna Franciszka, który za sześć dni będzie obchodził swe pierwsze urodziny. Serdeczne gratulacje!

Uwaga: Pani Agnieszka Radwańska (jeszcze) do nas nie przystąpiła, ona jest w innym WTA.

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #12 dnia: Październik 12, 2013, »
Czasowy brak Słownika
Wspominałem wcześniej, że zamieściłem bazę danych zawierającą terminy archiwalne opartą o pierwsze wydanie Polskiego słownika archiwalnego (1953 r.) na stronie WTA.  Sądziłem, że nasz projekt jest przedsięwzięciem naukowym (University of British Columbia i Międzynarodowa Rada Archiwalna) oraz niekomercyjnym (tego wolontariuszom wyjaśniać nie potrzeba) i dlatego po 60 latach od publikacji uważałem, że mogę to zrobić. Zostałem jednak poinformowany, że byłem w błędzie. W związku z tym niezwłocznie usunąłem całą bazę ze strony WTA.

Nie znaczy to jednak, że musimy zawiesić nasze prace. Informacje zebrane z najróżniejszych źródeł będą stanowiły materiały robocze członków zespołu projektowego i będą wykorzystywane na zasadzie dozwolonego użytku. Rezultaty prac będą zamieszczane na stronach Międzynarodowej Rady Archiwalnej na identycznych zasadach jak robią to koledzy z kilkunastu innych krajów.

Materiały Słownika przekazałem już wcześniej, bo 27 IX b.r. do Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych ?do ewentualnego wykorzystania na stronie internetowej NDAP?. Później dosłałem również zeskanowany tekst wydania drugiego. Wierzę, że niedługo będą one mogły służyć wszystkim archiwistom i miłośnikom archiwistyki. Nie jest istotne, na jakiej stronie, ważne aby były dostępne...

Offline Leszek Pudłowski

  • młodszy(a) archiwista(ka)
  • *
  • Wiadomości: 53
  • Płeć: Mężczyzna
    • Archiwopedia
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #13 dnia: Maj 05, 2014, »
WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
Informacja o prowadzonych pracach


29 VIII 2013 r. zamieściłem na istniejącej od ponad trzech lat (prywatnej i testowej) stronie Archiwopedia informację o kierowanym przez prof. Lucianę Duranti z University of British Columbia projekcie Międzynarodowej Rady Archiwalnej (MRA) zatytułowanym WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna (Multilingual Archival Terminology - MAT; https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/). Wyrażałem wtedy nadzieję, że z 'czasem zbierze się większa grupka archiwistów i wspólnie popracujemy nad polską terminologią archiwalną' oraz optymistycznie wierzyłem, że 'rezultat takich prac będzie stanowił doskonałą podstawę do opracowania w przyszłości słownika normatywnego polskiej terminologii archiwalnej.' Okazało się, że byłem w błędzie. Nie chcę wracać do tej przykrej dla mnie sprawy, zainteresowanych odsyłam do postu Będzie nowy Słownik! z 21 X 2013 r. (http://www.ifar.pl/index.php/topic,1144.msg15387.html#msg15387).
 
Napisałem tam, że samodzielnie, lub z grupką zaangażowanych osób zamierzam kontynuować prace w projekcie prof. Luciany Duranti. I tak jest w istocie. Projekt jest realizowany na stronie MRA (http://icarchives.webbler.co.uk/14282/ica-multilingual-archival-terminology/ica-multilingual-archival-terminology.html). Prace posuwają się systematycznie, choć nieśpiesznie. Ostatnie 'newsy' na oficjalnej stronie są z sierpnia 2013 r. Bardziej bieżące informacje można znaleźć w na stronie Linkedin w wątku zapoczątkowanym przez Agnes E.M. Jonker: ICA | launch of multilingual database of archival terminology (https://www.linkedin.com/groupItem?view=&gid=76812&type=member&item=262958894&trk=groups_search_item_list-0-b-ttl&goback=%2Egde_76812_member_255887413%2Egna_76812). O nowościach informowała tam również prof. Duranti, choć i tutaj ostatnia wiadomość jest sprzed sześciu miesięcy. Pani Profesor obecnie intensywnie pracuje nad projektem InterPARES Trust (niebawem spotkanie w Paryżu). Tym niemniej projekt Multilingual Archival Terminology jest kontynuowany przez poszczególne zespoły krajowe. Przybyły nowe języki i ciągle rośnie liczba terminów. O polskich pracach nad WTA przygotowałem prezentację na ostatni zjazd IFARu (http://www.slideshare.net/Leszek_Pudlowski/wta-wielojezyczna-terminologia-archiwalna-ifar-szczecin-2013-txt?qid=3fcd32f0-545d-4450-9e00-02f653dbee90&v=qf1&b=&from_search=1). Obszerniejszy tekst o WTA przekazałem p. Annie Sobczak i ukaże się on zapewne niebawem wraz z innymi materiałami zjazdowymi w Archiwiście Polskim. Zapewne w najbliższym numerze znajdzie się też tekst Luciana Duranti - W poszukiwaniu globalnej jedności archiwalnych tradycji, w którym przybliżam nieco postać kierowniczki projektu.
 
Jeżeli chodzi o sam projekt WTA, to na stronie Archiwopedii pisałem w sierpniu 2013 r.: 'Z punktu widzenia leksykografii terminologicznej można wydzielić słowniki normatywne i rejestracyjne. Pierwsze (tak jak Polski słownik archiwalny) gromadzą słownictwo z danej dziedziny wiedzy wraz z ustaleniem poprawności tego słownictwa na podstawie norm terminologicznych, natomiast drugie rejestrują dla celów informacyjnych słownictwo funkcjonujące w określonym zakresie. Projekt prof. Duranti zawiera słownictwo drugiego typu i gromadzi cytaty z wiarygodnych źródeł ukazujące jak terminy archiwalne funkcjonują w praktyce dnia codziennego.' Podstawowy zrąb terminów wprowadził dr Roland Kiper wraz ze swymi studentami (szczegóły w Archiwiście Polskim).

Głównym założeniem prof. Duranti było wprowadzenie w różnych językach podstawowego zasobu 300 terminów wybranych przez zespół InterPARES. Polska część ma wiele terminów, lecz nie obejmuje wszystkich 300 występujących w części angielskiej. W tej sytuacji zdecydowałem po pierwsze udokumentować dotychczasowe dane WTA w oddzielnej bazie danych (prostszej w obsłudze niż system słownikowy na stronie MRA). Bardzo pomogło mi w tym troje członków zespołu WTA, którym serdeczne dziękuję (nie wymieniam ich imiennie, gdyż nie mam do tego upoważnienia). Po drugie zamierzam, w miarę możliwości, uzupełniać terminy, które występują w części angielskiej, a brakuje ich w części polskiej. Pewną niedogodnością jest, że w momencie powiązania terminu polskiego z odpowiadającym mu terminem angielskim, obok tego właściwego system dołącza wszystkie terminy angielskie, które są powiązane (Related) w bazie angielskiej. Niestety zatraca się przez to walor wspomagania tłumaczeń tekstów archiwalnych. Te skromne działania prowadzę tymczasem samodzielnie, a potem zobaczymy, jakie wytyczne popłyną z Kanady.

Jak Państwo widzą, projekt jest znacznie skromniejszy, niż pierwotnie (nazbyt optymistycznie) zakładałem. Nie ma powiązań z przyszłym Słownikiem terminologii archiwalnej (sądzę, że taki tytuł jest bardziej adekwatny niż Polski słownik archiwalny), ale wciąż wierzę, że projekt WTA w jakimś stopniu będzie przydatny na międzynarodowej niwie archiwalnej. A kto wie, może kiedyś i w kraju komuś się przyda?

Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski

Offline Jarek

  • st. kustosz(ka)
  • ******
  • Wiadomości: 1749
  • archiwista zakładowy a nie żaden kustosz
Odp: WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
« Odpowiedź #14 dnia: Maj 07, 2014, »
Wyrażałem wtedy nadzieję, że z 'czasem zbierze się większa grupka archiwistów i wspólnie popracujemy nad polską terminologią archiwalną' oraz optymistycznie wierzyłem, że 'rezultat takich prac będzie stanowił doskonałą podstawę do opracowania w przyszłości słownika normatywnego polskiej terminologii archiwalnej.' Okazało się, że byłem w błędzie.
(...)
Jak Państwo widzą, projekt jest znacznie skromniejszy, niż pierwotnie (nazbyt optymistycznie) zakładałem. Nie ma powiązań z przyszłym Słownikiem terminologii archiwalnej (sądzę, że taki tytuł jest bardziej adekwatny niż Polski słownik archiwalny), ale wciąż wierzę, że projekt WTA w jakimś stopniu będzie przydatny na międzynarodowej niwie archiwalnej. A kto wie, może kiedyś i w kraju komuś się przyda?

Ja bym się specjalnie nie martwił tym, że słownik WTA nie będzie podstawą dla ewentualnego nowego polskiego słownika archiwalnego (jakkolwiek będzie się nazywał). Próby tłumaczeń i szukania prostych odpowiedników dla terminów w różnych językach, bez głębszej analizy znaczeń i kontekstu, prowadzi do takich nieporozumień jak w przypadku "continuum dokumentacji" - żadna wyszukiwarka i porównanie definicji nie uświadomi nam tej oczywistości, że jest to jedna z cech królującego w Polsce od lat 30. systemu bezdziennikowego, który ma oparcie nie tyle w sferze definicji, co przepisów prawa, które określają rolę jednolitych rzeczowych wykazów akt. Podobnie rzecz ma się z "zarządzaniem dokumentacją" - słusznie zwracał Pan gdzie indziej uwagę że na gruncie polskiej "tradycyjnej" teorii archiwalnej nie ma uzasadnienia wyodrębnianie go z archiwistyki.

A słownik WTA na pewno komuś się przyda - choćby jego twórcom  ;)

pozdrawiam
Jarek Orszulak